Yeni Başlayan için Borsa

Borsa Nedir?

Alıcılar ve satıcıların bir araya gelerek menkul kıymetler, tahviller, emtialar ve türev ürünler gibi finansal enstrümanları alıp sattıkları organize piyasalar; borsa olarak tanımlanır. Borsada yer alan finansal enstrümanlar arasında; tahviller, hisse senetleri, türev piyasa ürünleri ve emtialar sıkça kullanılan yatırım ürünleri olarak sıralanabilir. Borsada yeni yatırım yapmaya başlayan kullanıcılar, belirli kurallar ve prosedürler çerçevesinde alım satım işlemi gerçekleştirir. Bunun yanı sıra borsalara elektronik ortamda ulaşmak da mümkündür. Günümüzde birçok işlemin elektronik ortamda online olarak kısa sürede tamamlanması durumu da hisse senedi yatırımına olan talebin gün geçtikçe artmasına yardımcı olur.

Yatırımcılar için likidite imkanı sunan ve şirketlerin sermayelerinin artmasına katkı sağlayan borsada yer alan yatırım ürünleri, dönemin ekonomik koşullarına göre artış ya da azalış gösterebilir. Bu nedenle borsaya yeni başlayan yatırımcıların, şirket profillerini incelemeleri ve ilgili ülkenin ekonomik durumunu doğru şekilde analiz etmeleri, etkili yatırımlar yapmak açısından yüksek öneme sahiptir.

Borsa Çeşitleri Nelerdir?

Borsa çeşitleri, yatırım amacına uygun işlem gören enstrümanlara, işlem yapılan mekânlara veya finansman türlerine göre farklılık gösterir. Borsa çeşitleri, yatırımcılara çeşitli finansal enstrümanlara erişim ve yatırım yapma imkanı da sunar. Ayrıca yatırımcılar, hedeflerine ve risk toleranslarına göre uygun olan borsa veya borsalara yatırım yapma hakkına sahiptir. Borsa çeşitleri şu şekilde sıralanır:

• Hisse Senedi Piyasaları: Hisse senedi yatırım enstrümanları içeren borsalarda şirketlerin hisse senetleri alınıp satılır. New York Borsası (NYSE), Borsa İstanbul ve Nasdaq gibi borsalar, hisse senedi alım satımına odaklanmış borsalar olarak ön planda yer alır.
• Tahvil Piyasaları: Tahvil ve diğer borçlanma araçlarının alınıp satıldığı borsalar, tahvil borsaları olarak tanımlanır. Tahvil borsalarında; devlet tahvilleri, şirket tahvilleri ve diğer borçlanma araçları sıklıkla işlem görür.
• Emtia Piyasaları: Tarım ürünleri, enerji ürünleri, metaller ve diğer emtiaların alınıp satıldığı borsalara, emtia borsaları adı verilir. Altından gümüşe, petrolden doğalgaza, portakal suyundan buğdaya kadar her türlü ham maddenin alınıp satabileceği yerler emtia piyasalarını oluşturur. Vadeli emtia piyasalarının finansallaşmasıyla birlikte emtialar, hisse senetleri ve tahviller gibi geleneksel yatırım araçlarının yanı sıra bağımsız bir varlık grubu olarak öne çıkmış; emtia piyasasına yönelen yatırımların artması ve sağladıkları portföy çeşitlendirme imkânları sayesinde küresel yatırımcıların ilgisini giderek daha fazla çekmeye başlamışlardır. ABD'nin başlıca emtia borsalarından CME Group içerisinde yer alan Chicago Ticaret Borsası (CBOT), Chicago Ticaret Borsası (CME), New York Ticaret Borsası (NYMEX) ve Commodity Exchange, Inc. (COMEX) gibi borsalar emtiaların işlem gördüğü başlıca emtia piyasaları olarak bilinir.
• Döviz Piyasaları: Uluslararası para birimlerinin alınıp satıldığı borsalardır. Döviz borsaları, döviz çiftlerinin ticaretine olanak sağlar. Ayrıca döviz piyasalarının likiditesini sağlayan borsalar olarak bilinir. Döviz piyasası, dünyanın en büyük finansal piyasası olup finans merkezlerinden oluşan küresel bir ağ üzerinden 24 saat faaliyet gösteren tek piyasadır.
• Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası: Vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyon sözleşmelerinin alınıp satıldığı borsalar olarak bilinir. Vadeli işlem ve opsiyon piyasaları anlaşmanın bugünden yapıldığı ve spot piyasaların aksine yükümlülüklerin gelecek bir vadede yerine getirilmesini öngören piyasalardır.

BIST 100 Nedir?

Borsaya yeni başlayan yatırımcılar, BIST 100 nedir sorusunun cevabını merak eder. BİST100 endeksi Yıldız Pazar'da işlem gören şirketler arasından seçilen 100 paydan oluşmakta olup BIST 30 ve BIST 50 endekslerine dahil payları da kapsar. Borsa İstanbul'un en önemli endeksi, BIST 100 olarak adlandırılır. Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük ve en likit 100 şirketin hisse senetlerinin performansını ölçen endeks olarak da tanımlanır. Türk borsasının göstergesi olarak takip edilen ve karşılaştırma ölçütü olarak sıklıkla kullanılan BİST100 endeksinde yer alan paylar yılda 4 kez gözden geçirilerek Ocak-Mart, Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül, Ekim-Aralık olacak şekilde 3 ayda bir yeniden belirlenmektedir. Endeksteki her bir şirketin fiyat hareketleri ve endeks içerisindeki ağırlıkları endeksin artış veya azalış göstermesinde etkilidir. Yatırımcılar ve analistler, BIST 100 endeksinin; günlük, haftalık veya aylık olarak hareketlerini inceleyerek piyasanın genel eğilimi hakkında bilgi sahibi olabilir. Türkiye'nin hisse senedi piyasasını yakından takip etmek isteyen yatırımcılar için BIST 100 Endeksi önemli bir referans noktasıdır.

BIST 30 Nedir?

BIST 100 endeksinin yanı sıra yatırımcılar, "BIST 30 nedir?" diye merak eder. BIST 30, Borsa İstanbul'un önde gelen endekslerinden birisi olarak dikkatleri çeker. Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük ve en likit 30 şirketin hisse senetlerinin performansını ölçen endeks, BIST 30 olarak tanımlanır. Borsaya yeni başlayan yatırımcılar için önemli bir gösterge olan BIST 30 verileri, endeks içinde yer alan şirketlerin; fiili dolaşımdaki pay oranı, günlük ortalama işlem hacimleri ve piyasa değerleri dikkate alınarak hesaplanır. Endeks içinde bulunan şirketler ise Türkiye'de faaliyetlerini yürüten şirketler olarak ön plana çıkar. Yeni yatırım yapmaya başlayan kullanıcılar, BIST 30 verilerini inceleyerek veya analistlerin görüşlerini alarak, yatırım stratejilerini kısa sürede belirleyebilir.

Borsadan Nasıl Kazanç Elde Edilir?

Yeni başlayanlar için borsada başarılı olmanın temel adımlarından biri, piyasayı ve yatırım işlemlerini doğru şekilde öğrenmekten geçer. Finansal kaynaklar kullanılarak edinilen bilgilerin, yatırım stratejisi belirleme aşamasında dikkate alınması, doğru sonuçlara ulaşmak için önemlidir. Borsa hakkında eğitim almak veya uzman yatırım analistlerinden hizmet almak, yatırımcının kısa sürede başarılı olmasına katkı sağlayabilir. Bunun yanı sıra yatırım yapmadan önce şirketlerin temel verilerini takip etmek, kazançlı yatırımlar yapmak açısından önemlidir. Teknik analizlerde geçmiş fiyat hareketlerini incelemek ya da yatırım aşamasında çeşitlendirme yolunu tercih etmek ise toplam yatırımın minimum riskle karşı karşıya kalmasına imkan tanır. Fiyat trendlerini tahmin etmeye yönelik gerçekleştirilen yatırımlar veya yüksek risklere sahip emtiaları uzun vadeli elde tutmak ise beklenmeyen zararların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle, yatırım portföyünü çeşitlendirmek ve riski dağıtmak, olası zararları minimum seviyeye düşürmeye yardım edebilir. Ayrıca, uzun vadeli büyüme potansiyeli bulunan finansal yatırım enstrümanlarının tercih edilmesi ve sağlam temellere odaklanarak yatırım yapmak, portföyü yüksek risklere karşı koruma altına almaya destek verir. Siz de detaylı raporlarla sunulan borsa yatırım hizmetlerinden yararlanabilir, uzman destekleri sayesinde portföyünüzü kolayca çeşitlendirebilirsiniz.